İtalyancada fiiller 3 farklı gruba ayrılıyor. Her fiil grubunun da kendine özgü çekimleri var. Bu fiil çekimlerine gelmeden önce İtalyanca'da en çok işinizi yarayacak olan (ve maalesef düzensiz olan) 2 fiilden bahsetmek istiyorum.
Bunlar:
ESSERE
AVERE
fiilleri
ESSERE: (İng. to be)
İngilizcedeki "to be" fiilinin İtalyancadaki karşılığıdır bu fiil. Yani içinde yüklem olmayan, basit cümlelerde kullanabilirsiniz. Zaten önceki postlarda (zamirleri işlerken bundan kısaca bahsetmiştik) bundan bahsetmiştik ki yine bahsedince eminim hatırlayacaksınız:
Essere fiili için İng.to be demiştik.
io+sono
tu+sei
lui/lei+è
noi+siamo
voi+siete
loro+sono
Hatırladınız değil mi? Bu çok önemli bir fiildir. Eğer bu fiili bilirseniz, bir öğrenci (io sono un studente), bir doktor (io sono un dottore) ve hatta bir bilim adamı (io sono un scienziato) bile olabilirsiniz :)
Şimdi bir kaç cümle yapalım ki kelime bilgimiz biraz artsın ve fiilin kullanımı biraz daha pekişsin.
io sono magro (Ben zayıfım)
tu sei una casalinga ( Sen bir ev kadınısın)
lui è un uomo grosso ( O şişman bir adam)
lei è una dottoressa brava ( O (kadın) iyi bir doktor)
noi siamo tardi (Bir geç(iz) / geç kaldık anlamında- We are late gibi)
voi siete İtaliani (Siz İtalyansınız)
loro sono felici (Onlar mutlular)
Şimdi diğer çok önemli fiilimiz olan AVERE fiiline bir göz atalım mı? Bence atalım :)
AVERE: (İng. to have)
İngilizcedeki sahip olmak (to have) fiilinin İtalyancadaki karşılığıdır. Yani benim 2 tane evim var (io ho due case) , yok efendim 5 tane telefonum var (io ho cinque cellulari) falan demek için avere fiilini biliyor olmanız gerek. Yoksa hiç bir şey diyemezsiniz :)
Avere'nin kişi zamirlerine göre çekimlerine bakalım:
io+ho
tu+hai
lui/lei+ha
noi+abbiamo
voi+avete
loro+hanno
Benden bir ezberleme tavsiyesi olarak, bu çekimleri küçük kağıtlara yazın ve her gün sık göreceğiniz bir yere yapıştırın. Odanızın duvarına bir kağıda örneğin "noi abbiamo" yazıp yapıştırın. Sabah kalktığınızda onu görüp "noi abbiamo tre letti" (3 yatağımız var) deyin. Kahvaltı ederken gözünüz masaya yapıştırdığınız " tu hai" ye takılsın. Tu hai una macchina (senin bir araban var) deyin. Bu şekilde hem her gün görerek aktif kullanmış olursunuz, hem de bir süre sonra düşünmenize bile gerek kalmadan "noi" dediğinizde otomatik olarak "abbiamo" çıkar ağzınızdan. Bu tavsiyeye elinizden geldiğinde uymaya çalışın. En iyi yolu sizi motive edebilecek bir arkadaştır. Sizi istemeseniz de çeke çeke bir yerlere götüren arkadaşlarınızı, siz de çeke çeke sizinle İtalyanca öğrenmeye ikna edebilirsiniz :)
Şimdi biraz avere kullanalım. (Bu arada sürekli aynı kelimeleri kullanıyorum, bu aynı kelimeleri sürekli görüp kullanmanız ve kolay ezberleyebilmeniz içindir, Yoksa her derste 50 kelime de veririm ama üç yada beşi aklınızda kalır.)
io ho una macchina (macchina:araba - a ile bitiyor cinsiyet kadın - o yüzden un değil una)
tu hai una camera (camera:oda - evet anlamı oda, kamera değil)
lui ha una barca ( barca: tekne)
lei ha una borsa ( bosa: çanta)
noi abbiamo due camere (camere : odalar / iki odamız var / due: iki)
voi avete tre letti (üç yatağınız var - letto: yatak / letti: yataklar / tre: üç)
loro hanno cinque camere ( beş tane odaları var - camere : camera'nın çoğulu (odalar) / cinque. beş)
Alıştırma olarak aşağıdaki kelimeleri kullanarak avere ile cümleler yaratabilirsiniz. Anlamlarını yazmıyorum ki sözlükten bakarak siz bulun ve imkanınız varsa lütfen google translate kullanmayın, Ufak bir sözlüğünüz varsa ondan arayarak bulmak hem daha zevkli, hemde istediğiniz kelimeyi ararken gözünüze başka kelimelerin takılması ve bu kelimeyi de, farkında olmasanız da öğreniyor olmanız size ilerlemenizde çok yardım eder.
la camera
l'albergo
la macchina
la casa
la borsa
il letto
il telefono
il quaderno
la penna
la porta
il amico
l'amica
il tappeto
En başta bahsettiğim 3 grup fiilin çekimlerini bir sonraki postta anlatacağım.
Buona notte (Good night)
İyi geceler :)
